Armoe troef en een waar paradijs in de vrieskou

Toen we net aangekomen waren, hebben we nog even een drankje gedaan in het hostel. Iedere avond is hier wel een feestje. Het wordt ook wel duidelijk hoe goedkoop het hier is, want voor een cola betaal je hier 5 bolivianos = 60 cent. Het was gezellig met Israëliërs, waaronder een rasnicht, die van alles uit de doeken deed. Rond 1u lagen we op bed en hebben we lekker uitgeslapen tot een uur of 10.
Femke is nog altijd aan de schijterij, die loopt leeg. Wel vervelend, want het is nu al dag vijf.
Vandaag besloten we maar eens rustig de stad te verkennen. La Paz is een grote, smerige, stinkende, verpauperde stad met 10 miljoen inwoners. We hadden grote verhalen over de witch market gehoord, dus daar moesten we ook naar toe. We hebben ons kleurenblind gezocht, maar een echte markt, zoals wij die in Nederland kennen, die zagen we niet. Het waren winkeltjes met hun waren deels buiten uitgestald in een paar straatjes. Er hingen ingedroogde lama's, alpacaskeletten, amuletten, geluksflesjes en voodoo spullen. Ook kon je de toekomst laten voorspellen. We liepen verder door de straatjes met allerlei kleurrijke spullen, waaronder tafelkleden, tassen en sjaals.
Elke straat heeft zijn eigen karakter. Je hebt straten met voedsel, fruit, kleding en doe-het-zelf spullen. Relatief weinig toeristen te zien hier, veel locals en armoede. We slenterden door de straten en zagen hoe iedereen producten aan de man probeerden te brengen. Maar niet met het getrek wat je in veel andere landen tegenkomt. Ook waren we getuige van een heel apart tafereel. Er werd zilverfolie in een pan verhit, wat dan samenklonterde. De lokale bevolking kocht dit dan en stond vervolgens in de rij voor een soort sjamaan, die de toekomst voor je voorspelde. Bij navraag zeiden ze dat het geluk bracht. Als we het goed hebben begrepen.. Het is hier soms handen- en voetenwerk.
We kochten een flesje geluk, tafelkleden, fruit en koekjes en inmiddels was het al 16.30u. We begonnen het koud te krijgen, want we liepen nog steeds in korte broek, zoals het een Nederlander in 20 graden betaamd. In het zonnetje is het goed te doen, maar in de schaduw rillen we toch wat. Het koelt hier heel snel af 's avonds. Misschien liepen we wel een beetje voor joker. We waren een van de weinigen, maar niemand zal ons zeggen dat we niet in korte broek hebben gelopen. Nog even snel naar het busstation per taxi om de busrit te boeken van La Paz naar Cusco na onze trip naar Uyuni.
Terug in het hostel sliep er zowaar een Nederlander bij ons op de kamer, Jasper. We fristen onszelf wat op en zouden met hem gaan eten in een steakhouse. We hoorden verhalen over beroofde en in elkaar geslagen mensen die niet in een radiotaxi waren gestapt, maar in een taxi met nepagenten en besloten dat dit niet onze stad was.
Het eten was prima en we liepen weer terug naar het hostel. We vonden het een beetje naargeestig zo 's avonds op straat. Voor onze hosteldeur 24/7 een bewaker. Terug in het hostel gingen we nog wat drinken in de pub. Dit keer gelachen met wat Engelsen en onze favoriete homo was er ook weer.

De volgende ochtend stond de gratis red cap tour op het programma. Rond 11u werd er verzameld op het plaza de San Pedro. Twee leuke, lokale, jonge meiden maakten ons wegwijs. De gevangenis op het San Pedro plein is een hele bijzondere. Buiten de muren van de gevangenis staan bewakers, maar binnen de gevangenis bepalen gevangenen hun eigen wetten. Men koopt daar hun eigen verblijf en deze kan zo luxe zijn als ze zich kunnen veroorloven. Sommige zelfs met jaccuzi. Zelfs hele gezinnen wonen er en er wordt binnen de gevangenis cocaïne gemaakt, welke ze via het dak naar beneden gooien in luiers. Deze worden dan opgeraapt door de dealers, want wie zou er anders een luier oprapen. Fem en ik hebben ook voor deze gevangenis gestaan de vorige dag terwijl er net bezoektijd was. Gevangenen stonden achter hekken te roepen en gebaarden binnen te komen. De rillingen liepen over onze rug. Tot een paar jaar geleden mochten buitenstaanders in de gevangenis komen om "feestjes" te bouwen met het witte poeder. Zo werd er ook geld verdiend. Dit is teruggedraaid omdat toeristen/backpackers werden verkracht, beroofd of in elkaar geslagen. Jammergenoeg konden we dus niet meer naar binnen ;-). Verder kregen we uitleg over de cultuur. De stand van de bolhoed bepaalt namelijk je status. Single, getrouwd of weduwe. Ook vertelden ze over de heksenmarkt en de rituelen van de Bolivianen. Als er een gebouw gebouwd wordt, moet er offer gebracht worden voor voorspoed/geluk. Bij een klein huis kan dat een lama zijn, maar bij een groot bouwwerk moet er iets groters geofferd worden. Dit kan dan niet anders dan een mens zijn.. Er is een straat vlakbij de begraafplaats waar zwervers, die niets hebben, dronken worden gevoerd en mee worden genomen om levend in de grond te worden gestopt. Daar moord in Bolivia verboden is bij wet, worden mensen zo semi-vrijwillig toe dit lot gedwongen. Hun advies dan ook; sla alle drankjes af die je aangeboden krijgt en ren keihard weg!
Dit land heeft overigens in 200 jaar ruim 150 presidenten gehad. Elke president blijkt vreselijk en het volk jaagt hem daarop weg. Een paar grappige verhalen volgen, maar die zullen we jullie besparen.
Genoeg over deze terrorstad. Na de tour waren we uitgehongerd en zagen een goed uitziende Italiaanse toko. Schijn bedriegt. Ze waren net pas open en konden ons alleen lasagne en pizza aanbieden. We hadden zo'n honger dat we daar in toestemden. Een half uur en een pak koek later kregen we de schrik ons leven. Femke haar lasagne was koud en zat onder de niet gesmolten kaas. Als je goed zocht vond je iets wat op gehakt leek. Mariska haar pizza was een kaasbrei op slap karton. Zonder ook maar een hapje te hebben gegeten, zeiden we tegen de ober dat we weggingen en alleen wilden betalen voor onze drankjes. De kok kwam erbij en we zeiden dat dit geen goede start was voor een restaurant. Of we het opnieuw wilden proberen? Nee dank je feestelijk, wij zijn weg.
Vervolgens naar de Thai, waar we wel goed te nassen kregen, inclusief sushi.
Nog twee sjaals op de kop getikt. Het afdingen valt overigens wat tegen, ze zijn zeker toeristen gewend ;-)
We hadden het koud en gingen terug naar het hostel. Mariska was toch al niet in haar beste doen, niet zo lekker, keelpijn en saggo. Femke moest nog steeds om de drie seconden spuitpoep lozen. We besloten uit doffe ellende maar naar ons nest te gaan.. Na een paar uur moesten we toch nog maar wat eten. Mariska wilde niet, maar moest van Femke. De bar zat overvol en stonk ontzettend naar de rook. Nachos besteld die bedolven waren onder de kaas en de guacemole. Niet te vreten. Alles wordt met kaas versierd. En als je patat krijgt, krijg je ook rijst.. Raar land.
Mariska taaide snel af en Femke deed nog een drankspelletje (met water) met wat Zweden en Nederlanders.
De volgende ochtend bleken de douches niet warm te zijn. Sta je daar in je nakie. Verdomme. Dan maar niet... Na een stevig ontbijt met eieren even gesproken met wat Nederlanders ( ja, het worden er steeds meer). Het meisje bleek ook in een verkeerde taxi te zijn gesprongen en is beroofd van camera, geld en pinpas. Dat was al de tweede keer! Heftig vonden wij, zij was er nuchter onder.
Toch maar met de taxi :-) naar de teleferico, de kabelbaan naar El Alto. El Alto is behoorlijk crimineel, door de gidsen werd afgeraden om daar zelf rond te lopen. Vandaar dat we ook van plan waren direct terug te gaan naar beneden. In de gondels had je een mooi overzicht over de stad La Paz. Huisjes met rood gesteente, dichtbevolkt en een begraafplaats midden in een wijk. Dit waren op elkaar gestapelde graven met een gekleurd luikje, waar menselijke resten in lagen.
Taxi terug genomen en nog een kaarsje gebrand in de plaatselijke kerk.
Rond 12.30u waren we terug in het hostel. Snel tas gepakt en naar het vliegveld gereden. We hebben namelijk vliegtickets geboekt van La Paz naar Uyuni, omdat we geen zin hadden in een busrit van 60 uur over een hobbelende, onverharde weg. Menig backpacker is jaloers, want veel gaan voor de goedkope versie. Ons kan een €200,- retour niet zoveel schelen. Wat we niet wisten, is dat ons vliegtuigje maar 19 mensen kan vervoeren! Met ongeveer 15 man gaan we op pad. We vliegen Amazonas, inclusief de propellertjes en zicht op de piloten! Er zit namelijk geen tussendeur in.. We bescheuren ons en tegelijkertijd schijten we zeven kleuren. De vlucht gaat desondanks goed en we komen aan in Uyuni. Een stadje van niks, wat bestaat uit een centraal plein (waar ons hostel aan zit) en wat touroperators. Het hostel ziet er goed uit met hete douches en warme bedden. We gaan snel een tour boeken en uiteindelijk boekten we bij Esmeralda tours voor een drie-daagse trip door de salar de Uyuni en de lagunes.
Het was hier koud! En werden wel honderd keer gewaarschuwd voor de kou, vooral 's nachts. We hadden het inmiddels vet koud en namen een lekkere warme douche. Vervolgend aten we bij wederom een soort van Italiaan, die alle gerechten serveert. Ook hier stond de kachel niet aan. Om 21.30u naar ons nest. Morgen worden we om 10.30u verwacht om te starten met de tour. Eerst maar eens deze koude nacht overleven!

Onze bedden waren heerlijk met een vijf-laags dekbed. We hebben het lekker warm gehad. We sliepen in een 8- bed dorm met Brazilianen, een Australiër en een Slowaakse. Iedereen heeft het nu al vet koud, terwijl de echte kou nog moet beginnen. Om 9u zaten we aan het ontbijt. We werden gewaarschuwd door de receptionist dat de dames van onze tour voor de deur stonden om te zeggen dat we al om 10u voor vertrek werden verwacht. Er waren namelijk stakingen en protesten in heel Bolivia tegen de regering wegens de slechte omstandigheden. Buiten klonken geweerschoten en waren straten afgezet. We haasten ons om onze rugzak in te pakken vol warme kleding voor drie dagen. Ook kochten we snel nog 10 liter water voor onderweg. Hopelijk is dit genoeg.

In onze 4-weel-drive vertrokken we met onze groep van zes, drie Brazilianen en jawel daarisieweer een Fransoos. Onze gids spreek alleen Spaans, net als onze Fransoos. De Brazilianen doen hun best om Engels te spreken. Het treinkerkhof slaan we over door de stakingen. We rijden verder, met Femke's benen half dubbelgeklapt, naar de Salar de Uyuni. Omdat het veel waait, ligt er een laagje vuiligheid overheen, waardoor het niet zo wit ziet als anders. Onderweg knapt de gids nog wat panne op van een andere auto, zodat deze ook gewoon weer door kan rijden. We rijden door naar Isla de .. Dit is een eiland middenin de Uyuni, die volledig begroeid is met cactussen. We eten een lunch, door de gids bereid, en lopen over het eiland om wonderlijke uitzichten te aanschouwen. Aansluitend maken Fem en ik wat foto's op de salar met onze net gekochte attributen. Dit gaf een leuk effect met de strakblauwe lucht en de witte ondergrond. De salar is lang zo wit niet als in januari/februari, omdat er een harde wind waait en er nu een laagje vuil op ligt.
Een stel Colombianen hadden de Worldcup meegebracht, wat zich natuurlijk perfect leende voor een foto! We reden verder om nog een fotosessie te doen bij onze auto.
Rond 16.30u kwamen we aan in San Juan, een plaatsje waar werkelijk helemaal niets te doen is, maar waar ons hostel staat. Het is gemaakt van zout en onze kamer is bedekt met los zout op de vloer. Het koelt nu ook ontzettend af op 3600m hoogte, waardoor de meesten een hele dikke jas aan hebben. Het eten wordt rond 19.30u opgediend, soep en kip met friet en gefrituurde groenten, heerlijk. Voordeel voor ons is dat de drie Brazilianen vegetarisch zijn, des te meer vlees voor ons ;-)
We haasten ons naar bed, koude poten niet meer normaal! Morgen schijnt het nog veel erger te zijn, dan slapen we op 4600m hoogte! We kunnen ons borst natmaken.

Vlak voor vertrek kwamen we er achter dat een van onze waterflessen was gejat. Onze lieftallige chauffeur had doodleuk ons water weg gegeven aan de Brazilianen die geen drinken meegebracht hadden. Wij verzochten ze daarop vriendelijk doch dringend eigen water in te slaan, waarop een hoop excuses volgden.
Over deze dag kunnen we verder kort zijn. We hebben alleen maar in de striemende wind gestaan en in en uit de auto gestapt voor foto's van 100 verschillende meren. De meren waren grotendeels bevroren en hadden andere kleuren dan we hadden verwacht. Wel zagen we roze flamengo's! De jeeptocht was lang, stoffig en we waanden ons in de Dakar.
Alsof het niet erger kon, sliepen we in een stenen hostel met stenen bedden, waar het 's nachts -15 graden was. Tot overmaat van ramp sliepen we met de Fransoos op de kamer, die ontzettend uit zijn bek stinkt, dus we kunnen onze lol op. We zouden geen asociale Nederlanders zijn, als we niet de dekens van het overgebleven bed zouden jatten.
We wisten 's avonds onze boring groep van ons af te schudden en mengden ons met wat Australiërs. Dit was erg gezellig en we hebben tot een uur of 22 zitten kletsen en grappen met ze gemaakt en de Fransoos flink in de zeik genomen. Dit was het Godsgeschenk van de dag.
In onze slaapzak en op een bed met micky mouse hoeslaken was het een koude nacht, maar we hebben het overleefd. Onze voeten waren pas rond 5.00u warm.

Om 5.30u werden we aan het ontbijt verwacht. Bikini al aan, want de thermale baden stonden op het programma. Dik aangekleed gingen we weer op pad. Voor het eerst overdag met thermokleding onder onze normale kleding. Als eerste naar de geisers om die te zien met zonsopgang. Aangezien de chauffeur nog in de mood van gister zat, sloom rijden, kwamen we wederom als één van de laatsten aan en bijna te laat voor de zonsopgang. Als dit maar geen teken voor de rest van de dag is, als het even kan willen we natuurlijk het Nederlands elftal weer supporteren. We wilden een mooie foto en daarvoor moest Fem bijna in de geiser staan. Half kokhalzend van de rotte eierenlucht kwam ze daar uit, maar het is gelukt! Op naar de volgende stop, de thermale baden. Het waaide nog steeds behoorlijk, maar als ware Nederlanders, die wel wat kou en wind gewend zijn, gingen de dikke lagen kleding uit en lieten we ons in het heerlijk warme water zakken. Na een kwartiertje genieten van zowel de warmte als het uitzicht moesten we er alweer uit. Het kleine stukje van het bad naar het kleedhokje was prima te overbruggen. Wat nou kou, heerlijk weer die warme thermo aan!
Next stop, weer een van Maris haar favorieten, laguna verde. Al was het meer een gewoon blauw meer, konden ze dat niet even van te voren vertellen dat alle gekleurde meren er anders uitzagen?! De plaatjes die we vooraf zagen, zagen er heel anders uit.... Vanuit de auto snel een paar foto's geschoten, veel te koud om naar buiten te gaan, raampje dicht en verder scheuren.
We vroegen de chauffeur zoveel mogelijk door te rijden, zodat we nog een groot gedeelte van de wedstrijd konden zien. Zo gezegd zo gedaan. Rond 12u gingen we lunchen. Wij stonden keurig netjes te wachten op onze tafel, toen er een stelletje aso's aan een leeg tafeltje gingen zitten. Achteraf onze tafel. Onze gids heeft ze toen weggestuurd, zodat wij snel konden eten om door te scheuren naar Uyuni. Femke had tegen de chauffeur gezegd, wow die gaat snel, waarop de gids het gaspedaal intrapte en iedereen inhaalde. Om 15.30u waren we weer terug, ruim op tijd voor de wedstrijd, dachten we. Deze twee blondies waren de tas met natte zooi vergeten mee te nemen en moesten daar dus achteraan. Achteraf is alles goed gekomen en hebben we ons op lopen winden over alle gemiste kansen en die spleetoog die verliefd leek op zijn vlag. Het dooie volk naast ons in het hostel maakte de sfeer er niet beter op en we zaten als enigen met knikkende knietjes de penalty's te bekijken. Maar weer winst en de volgende wedstrijd zitten we in de jungle. Snel even een hapje eten en lekker warm gedoucht ons bedje in.
Morgenvroeg de vlucht terug naar La Paz. Gelukkig zijn de stakingen voorbij.

Veel liefs Mariska en Femke